Tháng 6 về, khi những đóa bằng lăng tím dần nhạt màu cũng là lúc hoa sen trong các đầm ở kinh thành và vùng ngoại ô Huế bắt đầu khoe sắc tỏa hương. Màu xanh của lá, sắc hồng của những đóa sen cứ thế trải dài cả một vùng trời Cố đô. Du lịch Huế vào mùa sen nở, bạn sẽ được đắm chìm trong vẻ đẹp nên thơ của những cánh đồng sen và thưởng thức những hương vị vô cùng độc đáo từ sen.
Tháng 10 về, thời tiết Huế trở lạnh mưa nhiều hơn, sẽ không còn những cánh đồng sen nở bạt ngàn nhưng vẫn còn lưu lại chút sen mùa hạ bằng những hạt sen khô được cất giữ quanh năm. Theo đông y, hạt sen là một loại thuốc quý có tác dụng dưỡng tâm, an thần, bổ tỳ, ích thận… Nếu bạn là người ăn chay thì đừng bỏ qua những món ăn ngon lành, bổ dưỡng từ hạt sen.
Cơm hấp lá sen có nguồn gốc từ ẩm thực cung đình Huế, được xếp vào hàng ngự thiện, chỉ dùng dâng lên vua. Nguyên liệu chính là gạo và hạt sen nên dễ dàng được chế biến thành món cơm chay ngon miệng và đẹp mắt.
Để làm được món cơm chay hấp lá sen cần có gạo ngon, hạt sen (có thể dùng hạt sen tươi hoặc khô) kết hợp thêm một số loại rau, củ, quả như: cà rốt, đậu hà lan, đậu ve, nấm hương, chả chay…các nguyên liệu khá đơn giản, dễ tìm và có thể biến tấu tùy vào khẩu vị của mỗi người. Hạt sen nên chọn hạt to, trắng đều, còn nguyên không bị gãy, tim sen phải được lấy kỹ để khi nấu không bị đắng. Gạo phải chọn loại gạo mới, hạt đều. Muốn cơm nấu ra được dẻo và thơm hơn thì nên giữ lại nước luộc hạt sen để nấu cơm. Các nguyên liệu khác đều được thái hạt lựu rồi xào với cơm và hạt sen, nêm thêm gia vị để món ăn đậm đà hơn. Lá sen được trần qua nước sôi để giữ nguyên màu xanh của lá. Sau khi xào xong, đem bỏ tất cả nguyên liệu vào lá sen gói lại, hấp lên khoảng 15 phút. Sau đó nhấc ra, dùng kéo cắt phần đỉnh lá sen, gấp nhẹ phần bị cắt ngược ra ngoài, tạo thành chiếc bát đựng đầy tinh tế rồi trang trí xung quanh bằng những cánh sen hồng tươi tắn. Món này đúng nghĩa thanh tao từ cách bày trí đến hương vị bên trong.
Thoạt nhìn hơi giống cơm chiên Dương Châu nổi tiếng của người Trung Hoa nhưng cơm hấp lá sen của Việt Nam độc đáo và hấp dẫn hơn. Món này được hấp lên nên hương vị thơm ngon, không bị ngấy bởi dầu, mặc khác các nguyên liệu đều được xào qua nên không bị khô và nhạt, khi ăn có vị bùi béo của hạt sen, vị thơm dẻo của những hạt gạo cùng với vị thanh ngọt tự nhiên của các loại củ, quả hòa quyện lại.
Hoa sen được xem như là quốc hoa của Việt Nam, là biểu tượng của Phật giáo mang vẻ đẹp tao nhã, dịu dàng khi trang trí vào các món chay càng thêm cuốn hút. Món cơm chay hấp lá sen mô phỏng hình dáng xinh đẹp, thanh thoát của một đóa sen đang bung nở, gói trọn bao tinh hoa của đất trời. Một món chay nhiều dinh dưỡng, ăn mùa nào cũng ngon, cũng hợp. Vào những ngày đông thưởng thức càng thêm đậm đà, cái hơi nồng nàn, ấm áp của cơm quyện với hạt sen thơm thoang thoảng làm dịu bớt cái hơi lạnh của những cơn mưa dầm dề. Nếu bạn là người đam mê ẩm thực chay thì hãy thêm món này vào thực đơn của mình để tận hưởng trọn vẹn những giây phút thư thái và bình yên trong tâm hồn nhé!
Tên tác giả: Nguyễn Thị Bích Vân