Xôi được làm từ những nguyên liệu nếp thơm, đậu đen xanh lòng, đường bát, gừng, quế, hồi… Nếu có cơ hội dõi theo việc nấu xôi sẽ thấy tuy được làm từ những nguyên liệu dễ kiếm nhưng để làm được một mẻ xôi đường chất lượng, người nấu phải đặt hết tâm tư của mình vào đó. Từ việc nấu đậu, sên đường, hông xôi,… để từ đó có được một mẻ xôi đường thơm ngon, dẻo bùi, ngọt đậm.
Là người con xứ Huế, càng tự hào hơn khi được sinh ra ở làng Phước Yên – thủ phủ trước kia của chúa Nguyễn, nơi nổi tiếng với món xôi đường tiến Vua. Ngày nay vào mỗi dịp lễ cúng quan trọng, các mệ các o vẫn không quên chuẩn bị món ăn này dâng lên mâm cỗ cho ông bà tổ tiên cũng như để nhắc nhở cho con cháu về một món ăn độc đáo một thời. Cầm một nắm xôi trên tay, vừa ăn vừa nghe các mệ các o kể lại những câu chuyện ngày xưa mới thấy được bao giá trị mà ko phải cứ có tiền có thời gian là mua lại được. Đó vừa là trăn trở là hy vọng, trăn trở phải làm sao để giữ gìn và hy vọng con cháu về sau có thể nối tiếp những giá trị văn hóa cũ ấy.
Tên tác giả: Nguyễn Phương Dung