Cơm muối Huế đối với mỗi người thưởng thức sẽ có những cảm nhận riêng về mùi vị cũng như cũng như những cung bậc cảm xúc khác nhau.
Trời se lạnh, bắt đầu mưa rả rích, khúc dạo đầu cho trường ca mưa Huế cũng là lúc các món muối sẽ có trong bữa cơm của nhà tôi. Do nhiều nguyên liệu lặt vặt nên thành viên nào xớ rớ gần bếp sẽ được bếp trưởng huy động tham gia, bóc hành, tỏi, băm sả… hay đứng hóng chờ bếp trưởng sai vặt.
Muối vừng, lạc (đậu phộng, mè), đậu sẽ được rang chín và làm sạch vỏ. Mè cũng rang đến khi thơm sau đó cho hai loại vào giã thật nhuyễn sau đó thêm muối vào. Khi đó chúng ta sẽ có món muối đậu và vừng rồi đó (có thể ăn kèm xôi, chấm rau củ quả luộc, cháo, cơm…).
Muối ruốc sả, món này cần nhiều nguyên liệu hơn: sả băm nhuyễn, hành tím, tỏi, ớt bột, thịt băm heo, bò, gà, muối, đặc biệt là ruốc. Cho dầu vào chảo sả, hành tím, tỏi phi thơm sau đó cho thịt băm vào đảo chung tới khi chín và khô hẳn thêm ruốc vào đảo đều và thêm ít gia vị (muối hầm, đường, ớt bột…) tùy theo khẩu vị mà chúng ta đều chỉnh. Như vậy tôi đã có món muối ruốc sả thơm lừng (muối ruốc sả có thể ăn cùng cơm, xôi, cháo… và tất cả các món mà bạn cảm thích giống như bạn nhỏ nhà tôi có thể ăn cả thế giới cùng ruốc sả luôn á).
Các món muối chắc được ra đời từ đời sống dân gian, từ các mệ, các O… Từ sự mộc mạc, bình dân nhưng vẫn cần không ít sự cẩn thận, khéo léo. Hương vị quen thuộc mà luôn ẩn sức quyến rũ khó cưỡng. Có lẽ chính vì thế mà các món muối còn được các đầu bếp cung đình chọn là món cho vua ăn đấy nha, có tới 36 món muối khác nhau. Cơm muối sẽ chia ra là 3 nhóm: thực vật (muối đậu, vừng, gừng…) muối cá (cá thu, cá nục…) muối thịt (heo, bò, gà…) và được kết hợp với muối rất tinh tế tạo nên những món ăn ngon, bổ dưỡng…
Nói chi nữa, mưa rồi đó. Cả nhà quây quần bên nhau thưởng thức món cơm muối và như lẽ tự nhiên mùa đông trở nên ấm áp hơn từ vị quê dân dã gắn kết tình thân.
Tên tác giả: Lâm Hồ Thuỵ Vy