Nhắc đến ẩm thực xứ Huế, ngoài các loại bánh nổi tiếng như bánh bèo, bánh nậm, hay bánh bột lọc, món bánh ít ngũ sắc – một cái tên ít được nhắc đến nhưng lại chứa đựng cả một câu chuyện văn hóa, tinh hoa lâu đời của mảnh đất cố đô. Từ màu sắc, hương vị, đến ý nghĩa, bánh ít ngũ sắc là minh chứng cho sự sáng tạo tinh tế của người dân Huế, làm nên một nét chấm phá đầy đặc trưng trong nền ẩm thực Việt Nam.
1. Điều gì làm nên sự đặc biệt của bánh ít ngũ sắc?
1.1 Giới thiệu về bánh ít ngũ sắc
Bánh ít ngũ sắc là loại bánh truyền thống đặc biệt với 5 màu sắc: đỏ, vàng, xanh, tím, và trắng, tạo nên từ các nguyên liệu tự nhiên như lá cẩm, lá dứa, nghệ, và gấc. Mỗi màu sắc tượng trưng cho một ý nghĩa riêng, là biểu tượng của ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Được tạo nên bởi sự tinh tế và kỳ công, bánh ít ngũ sắc không chỉ là món ăn mà còn là một nghi thức tâm linh, thường được dùng để cúng tổ tiên trong các dịp lễ Tết hay giỗ chạp.
1.2 Truyền thuyết về bánh ít
Bánh ít được cho là có từ thời vua Hùng, với truyền thuyết rằng người con gái út của vua Hùng đã sáng tạo ra loại bánh này. Lấy ý tưởng từ bánh chưng và bánh giầy, nàng đã khéo léo gói ghém sự đơn giản mà đằm thắm của quê hương vào những chiếc bánh nhỏ xinh. Qua nhiều thế hệ, bánh ít được người dân Huế lưu giữ, biến tấu và phát triển thành nhiều loại khác nhau, trong đó có bánh ít ngũ sắc – biểu tượng của sự hài hòa, gắn kết giữa con người với thiên nhiên.
2. Khám phá hương vị đặc trưng trong bánh ít ngũ sắc xứ Huế
Mỗi miếng bánh ít ngũ sắc là một phần tinh hoa văn hóa Huế, đòi hỏi người làm không chỉ khéo léo mà còn phải hiểu sâu sắc về từng loại nguyên liệu để tạo ra màu sắc tự nhiên, an toàn cho sức khỏe. Từ đậu xanh ngọt ngào, dừa thơm bùi, đến lớp vỏ nếp dẻo thơm, bánh ít ngũ sắc là sự kết hợp hoàn hảo giữa hương vị truyền thống và cảm nhận hiện đại, đưa người ăn vào hành trình khám phá đầy màu sắc của ẩm thực cố đô.
Bánh ít ngũ sắc có thành phần chủ yếu là bột nếp dẻo, nhân đậu xanh, dừa nạo, và thường được hấp trên lá chuối để tăng hương thơm tự nhiên. Với khoảng 300 calo cho mỗi 100g, bánh ít là nguồn năng lượng dồi dào. Tuy nhiên, vì chứa lượng đường khá cao, nên chỉ nên thưởng thức từ 1–2 chiếc mỗi ngày để đảm bảo sức khỏe.
3. Những lưu ý khi bảo quản bánh ít
3.1 Bảo quản bánh ít ngũ sắc đúng cách
Bánh ít ngũ sắc tuy thơm ngon nhưng có hạn sử dụng ngắn, chỉ bảo quản trong 2–3 ngày ở điều kiện nhiệt độ thường, đặc biệt là khi độ ẩm cao, bánh dễ bị hư. Để kéo dài thời gian bảo quản, bạn có thể đặt bánh trong tủ lạnh, thời gian bảo quản có thể kéo dài đến 8 ngày. Khi muốn ăn, chỉ cần hấp lại bánh trong xửng hoặc nồi cơm điện là có bánh nóng hổi, thơm ngon như mới.
3.2 Dấu hiệu nhận biết bánh bị hỏng
Để đảm bảo bánh ít vẫn an toàn khi thưởng thức, hãy kiểm tra bề mặt bánh. Nếu thấy bánh có hiện tượng chảy nước, xuất hiện nấm mốc hay bị nhớt, thì không nên tiếp tục sử dụng vì dễ gây ngộ độc thực phẩm.
4. Bánh ít ngũ sắc – Viên ngọc ẩn mình giữa đất trời Huế
Bánh ít ngũ sắc không chỉ là món ăn, mà còn là biểu tượng văn hóa sâu sắc của vùng đất Huế. Đối với những ai yêu mến văn hóa và ẩm thực Việt Nam, một lần thưởng thức bánh ít ngũ sắc không chỉ để cảm nhận vị ngọt bùi mà còn để hiểu thêm về sự phong phú của nền ẩm thực dân tộc.