Chả phượng là một món ăn cung đình trứ danh của xứ Huế, không chỉ bởi hương vị lôi cuốn mà còn nhờ cách trang trí tinh tế với hình ảnh chim phượng – biểu tượng cao quý trong văn hóa Việt Nam. Xưa kia, món chả này chỉ được dâng lên vua chúa vào các dịp lễ trọng đại.
Hôm nay, chúng ta cùng khám phá cách làm chả phượng – món ăn biểu tượng của nền ẩm thực cung đình, để hiểu thêm về nghệ thuật ẩm thực Huế và thử trải nghiệm chế biến ngay tại nhà.
Nguyên liệu
- Trứng vịt: 4 – 5 quả
- Giò sống: 500g
- Bột năng: 1 thìa
- Cà rốt: 2 củ
- Hành tây: 1 củ
- Đậu que: 100g
- Rong biển khô: 4 – 5 miếng
- Gia vị: Tiêu, hạt nêm
Hướng dẫn cách làm chả phượng chuẩn vị cung đình Huế
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu:
- Đậu que: Rửa sạch, luộc chín rồi cắt đoạn ngắn.
- Cà rốt: Gọt vỏ, cắt thành từng thanh dài khoảng 6mm, sau đó cũng đem luộc chín để giữ độ ngọt tự nhiên và màu sắc tươi sáng.
- Nêm giò sống với một thìa hạt nêm và hạt tiêu để tăng thêm vị đậm đà, trộn đều rồi để ngấm gia vị trong khoảng 15 phút.
Bước 2: Chuẩn bị lớp trứng mỏng
- Để tạo lớp trứng mỏng đẹp mắt, bạn đập trứng vào bát và đánh đều với một ít bột năng. Bột năng sẽ giúp trứng dai và mịn hơn khi tráng, tạo lớp vỏ mềm mịn ôm trọn nhân chả bên trong. Bạn có thể thêm một ít dầu điều để tăng màu sắc, giúp miếng trứng thêm phần bắt mắt.
- Đặt chảo chống dính lên bếp, đợi chảo nóng, láng đều một lớp dầu mỏng, sau đó đổ bớt dầu ra ngoài.
- Dùng một vá trứng đổ lên chảo, nhanh chóng lắc đều để trứng dàn mỏng và đều khắp mặt chảo.
- Khi bề mặt trứng đã khô, nhẹ nhàng nhấc trứng ra khỏi chảo và tiếp tục với những lớp trứng khác cho đến khi hết nguyên liệu.
Bước 3: Cuộn chả phượng
Để tạo hình cuốn chả, bạn trải miếng trứng đã tráng mỏng ra đĩa, mặt mịn của trứng sẽ nằm bên ngoài. Sau đó:
- Dùng một thìa nhỏ giò sống láng đều lên mặt trứng.
- Đặt một miếng rong biển lên trên lớp giò sống, quết thêm một lớp giò sống dày hơn.
- Tiếp tục xếp cà rốt và đậu que xen kẽ, rồi quết thêm một lớp giò sống để cố định.
Sau khi đã xếp xong các lớp nguyên liệu, bạn gập đôi miếng trứng lại và dùng tay nén nhẹ để tạo hình giọt nước. Lặp lại cho đến khi hết nguyên liệu. Hình ảnh miếng chả mềm mại như hình giọt nước vừa đẹp mắt, vừa dễ bày trí.
Bước 4: Hấp chả
- Đặt các cuộn chả vào xửng và hấp trong khoảng 15-20 phút. Để chả không bị đọng nước, hãy hé nắp nồi trong quá trình hấp để áp suất hơi nước không làm chả nhão.
- Sau khi hấp xong, để chả nguội và cắt thành từng miếng dày khoảng 1cm.
Bước 5: Tạo hình đầu chim phượng
Bước này chính là điểm nhấn nghệ thuật của món chả phượng. Cà rốt được cắt và tỉa khéo léo để tạo hình đầu và cổ chim phượng.
- Chọn một củ cà rốt dài và thon, gọt vỏ rồi cắt một đoạn dài 12-13cm để tạo hình.
- Khéo léo khứa những đường cong để tạo phần cổ uốn lượn.
- Tạo hình mắt bằng cách khoét hai lỗ nhỏ và gắn hạt tiêu đen vào để làm mắt chim phượng. Phần đuôi chim được tỉa thành hình lông vũ, mang vẻ mềm mại và sống động cho tổng thể.
Bước 6: Trang trí món ăn
- Để hoàn thành món ăn, bạn sắp xếp những lát chả phượng thành hàng dọc trên đĩa, tạo hình đôi cánh chim phượng vươn rộng.
- Đặt đầu chim phượng tỉa từ cà rốt lên trên, thêm một chút hành tây thái mỏng trang trí xung quanh cho đẹp mắt.
- Từng lát chả với nhân rau củ bên trong đầy màu sắc, cùng lớp trứng vàng óng bên ngoài sẽ làm nên một “bức tranh” nghệ thuật đậm chất cung đình.
Chả phượng – Món ăn cung đình gắn kết truyền thống và văn hóa Huế
Chả phượng trong ẩm thực cung đình xưa là biểu tượng của sự phồn thịnh và cao quý. Chim phượng hoàng, theo tín ngưỡng dân gian, là loài chim của vua chúa, tượng trưng cho sự thịnh vượng và quyền uy. Mỗi dịp Tết Nguyên Đán hay trong những bữa tiệc quan trọng của triều đình, chả phượng luôn xuất hiện trên mâm cơm, như một lời cầu chúc cho cuộc sống no đủ và may mắn.
Ngày nay, chả phượng đã vượt qua khỏi giới hạn cung đình, trở thành một trong những món ăn nổi bật trong văn hóa ẩm thực Huế. Đây là món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ lớn và trong những mâm cỗ gia tiên của người dân Huế, như một cách để tưởng nhớ về quá khứ và duy trì nét đẹp truyền thống.
Chả phượng không chỉ là món ăn độc đáo, mà còn là dấu ấn văn hóa ẩm thực của cung đình Huế, nơi nghệ thuật trang trí và hương vị giao hòa. Với cách làm chả phượng trên đây, hy vọng bạn sẽ có thể tự tay tái hiện món ăn đặc biệt này tại nhà, để cảm nhận sâu sắc tinh hoa ẩm thực của cố đô Huế.
