Đây là một món ăn gia truyền của vùng làng quê nhỏ ở làng Nam Phổ, xã Phú Thượng, huyện Phú Vang. Giờ đây, Bánh canh Nam Phổ đã được bán ở khắp nơi trên xứ Huế. Món ăn dù giản dị nhưng rất tinh tế, khiến cho những con người xứ Huế xa quê cũng luôn nhớ tới hay bất cứ du khách tới đây đều phải tìm để thưởng thức bằng được. Nhà thơ Võ Quê cũng đã từng nhắc đến “Bánh canh Nam Phổ” qua những vần thơ mộc mạc:
Nhờ em dáo bột tài ba
Bánh canh Nam Phổ nhà nhà đều ưa
Nhụy tôm hồng thắm màu xưa
Tiếng rao thánh thót bài thơ “Ưng Bình”.
Bánh canh Nam Phổ không giống với những loại bánh canh khác, món ăn mang đặc trưng đất kinh thành này luôn giữ được nét thu hút riêng. Nguyên liệu thì không quá cầu kỳ, chủ yếu là bột gạo, bột lọc, tôm, thịt, chả cua…. Tuy nhiên, để có một tô Bánh Canh Nam Phổ đúng chuẩn vị thì quá trình chế biến món ăn này lại yêu cầu bạn phải hết sức tỉ mỉ.
Bột gạo xay nhỏ khuấy đều cho tan rồi chưng cách thuỷ cho sệt lại, sau đó thêm bột sắn vào để hỗn hợp quyện lại với nhau. Hỗn hợp này túi ni lông đã cắt sẵn lỗ nhỏ, ray vào nước đang sôi. Loại nước này chính là linh hồn của món Bánh canh Nam Phổ được nấu từ nước luộc tôm, thịt, để tạo độ ngọt tự nhiên cho nước, mà người nấu thường gọi là nước “hồ” bánh canh. Những con bột sau khi ray vào nước “hồ” phải là những con bột trắng, trong, không đứt gãy mới đạt yêu cầu.
Sợi bánh dai ngon hòa quyện cùng nước dùng sóng sánh đỏ vị kết hợp với hương vị thơm ngon của tôm, cua, thịt làm cho người ăn ngây ngất ngay từ những lần đầu tiên thưởng thức thức món ăn này. Một người sành ăn, ăn tô bánh canh Nam Phổ đúng điệu khi ăn cho thêm một ít hành lá, rau răm cắt nhỏ, ớt trái được sắn từ muỗng không dùng dao hoặc kéo cắt mới giữ được vị thơm cay xè của ớt cao sản, nước mắm ruốc mặn mà thì mới gọi là chuẩn vị.
Trời Huế đang dần dần bước vào những ngày đầu Thu, ăn bánh canh Nam Phổ lúc còn nóng hổi, múc từng miếng cho vào miệng, bạn sẽ cảm nhận rõ được vị ngọt của tôm, cua, vị cay cay tê đầu lưỡi của ớt, vị thơm của hành ngò, sự mềm mại của từng con bánh vào mùa này vừa ấm bụng vừa ngon thì còn gì bằng. Bánh canh Nam Phổ không chỉ thu hút bởi mùi vị, mà còn lấy lòng người ăn với màu sắc hài hòa được trình bày đẹp mắt. Không bất cứ ai có thể làm ngơ trước một món ăn thơm ngon nóng hổi này được.
Bánh canh Nam Phổ được bày bán khá phổ biến tại Huế. Dù chọn ăn bánh canh làng Nam Phổ ở đâu thì bạn phải tìm đến đúng chỗ mới có thể được thưởng thức đúng vị ngon và cảm nhận trọn vẹn nét tinh tế của món ăn này. Thú vị hơn, đôi khi chỉ cần đang đi ngoài phố, bất chợt thấy gánh bánh canh của mấy “O”, mấy “mệ” đang gánh rao chào mời, bên làn khói trắng bay mơ màng từ lửa của tro trú toả nhẹ nhàng. Cũng đủ làm bạn thích thú và chỉ cần ăn một lần lại muốn thêm một vài lần nữa.
Tên tác giả: Lê Quang Hạo