Huế không chỉ nổi tiếng với những công trình kiến trúc cổ kính cùng bề dày lịch sử lâu đời, mà còn là nơi ẩn chứa một kho tàng ẩm thực phong phú và độc đáo. Trong số đó, các món bánh dân gian tại Huế đã trở thành biểu tượng không thể thiếu, mang đậm bản sắc văn hóa địa phương.
Những món bánh nổi tiếng như bánh bèo, bánh nậm, bánh lọc, bánh ít,… đều là những đặc sản làm nên tên tuổi của ẩm thực Huế. Chúng thường được làm từ những nguyên liệu gần gũi và dễ tìm, nhưng qua bàn tay khéo léo của người dân nơi đây, đã trở thành những tác phẩm nghệ thuật ẩm thực. Các món bánh không chỉ mang đến hương vị thơm ngon mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa sâu sắc.
Những món bánh dân gian đặc sắc tại Huế
-
Bánh bèo:
Bánh bèo là một món ăn bình dị, dân dã của người dân xứ Huế. Chiếc bánh bé xíu dẻo thơm hương bột gạo, vị ngọt của tôm cháy hòa trong chén nước mắm cay làm người ăn phải xuýt xoa khi thưởng thức. Gọi là bánh bèo, đơn giản là vì hình dạng của nó mỏng mảnh, tròn trịa như áng bèo cũng có thể là cách chơi chữ của dân gian bởi giá nó cũng bèo bọt như vậy. Tuy giản dị nhưng bánh bèo lại trở thành món đặc sản nổi tiếng xứ Huế mà ai khi tới Huế cũng phải thưởng thức bằng được mới thôi.
2. Bánh nậm:
Bánh nậm Huế là món ăn dân dã nổi tiếng ở Huế, có hương vị thơm ngon, mềm mịn, thoang thoảng vị tôm. Cũng từ những nguyên liệu quen thuộc, bình dị như bột gạo, tôm, thịt nhưng có lẽ do nguyên liệu được trồng và đánh bắt tại địa phương và do kĩ thuật của người làm nên bánh nên bánh nậm ở Huế khác hẳn nơi khác. Thưởng thức bánh nậm như thưởng thức cái vị tinh túy của vùng đất ẩm thực Huế. Hương vị bánh nậm Huế hài hòa từ mùi vị cho đến mùi hương của lá chuối, lá dong. Bánh thanh tao, mềm mịn thoang thoảng vị tôm ăn một miếng bánh như tan trong miệng. Đây là món ăn có thể chiều được khẩu vị của bất kỳ du khách nào đến thăm cố đô và thưởng thức đặc sản này.
3. Bánh lọc Huế:
Bánh lọc Huế – một trong những đặc sản nổi tiếng của Cố đô, luôn làm cho mọi du khách bị cuốn hút mỗi khi ghé thăm. Những chiếc bánh nhỏ xinh không chỉ đẹp mắt với lớp vỏ mỏng mà còn làm nổi bật hương vị đặc trưng của nhân bánh, đủ để thu hút trái tim của những người đến Huế, yêu Huế.
Bánh lọc Huế sẽ chia làm hai loại khác nhau là bánh lọc trần và bánh lọc gói. Bánh lọc trần sẽ là phần bánh nguyên bản, đem đi hấp và để lộ ra phần bánh trắng trong cùng lớp nhân thịt bên trong rất hấp dẫn. Bánh lọc gói sẽ có thêm một công đoạn nữa là gói thêm lớp lá chuối bên ngoài rồi mới đem bánh đi hấp. Mỗi chiếc bánh sẽ được gói cẩn thận, tỉ mỉ bên trong lớp lá chuối để bánh giữ được mùi vị sau khi hấp. Cho dù là loại bánh nào thì thành phẩm bánh bột lọc Huế cũng đều có độ dai, mềm nhất định cùng hương vị ngọt thanh, đậm đà của nhân tôm thịt, ăn kèm cùng nước chấm cay cay, mặn mặn ngon đúng điệu. Bánh lọc Huế – một biểu tượng ẩm thực giản dị nhưng gắn bó với mỗi người dân Huế qua bao đời và giờ đây, từng bước trở nên thân thuộc với vị giác của nhiều thực khách.
4. Bánh ít:
Bánh ít nhân tôm thịt: thơm ngon, dẻo mịn, đậm đà khó quên. Là một món ăn dân dã đặc biệt thơm ngon ở xứ Huế, bánh ít được làm từ bột nếp và nhân tôm thịt, nhân bánh ít giống y chang nhân bánh bột lọc gồm tôm đồng và thịt ba chỉ rim. Nhân bánh phải đạt được màu đỏ của tôm, nhân mặn ngọt vừa phải, ngấm gia vị. Nhân bánh muốn ngon phải thật thấm, chứ làm nhạt quá sau khi gói bánh và hấp thì sẽ không bao giờ đạt được độ ngon và đậm đà. Để làm bánh ít gói ngon khâu quan trọng là cần nhồi bột nếp càng kỹ sẽ càng dẻo. Sau khi đã vo cho phần bột nếp bọc lấy phần nhân thành bánh ít trần thì sẽ được cho vào giữa tấm lá chuối để gói lại thành bánh ít gói. Ăn cùng với nước chấm chua ngọt không quá mặn hay quá ngọt, có vị cay của ớt, vị nồng của tỏi và vị chua của chanh. Sự hòa quyện độc đáo của tinh hoa văn hóa ẩm thực xứ Huế chắc chắn sẽ khiến bạn say mê quên lối về.
5. Bánh cuốn Huế:
Bánh cuốn Huế với lớp bột mỏng manh, vị mát nhẹ của rau củ quả, vị ngọt của thịt, vị chua chua thơm cay của nước mắm. Sự kết hợp tinh tế này làm cho món ăn trở lên đậm đà và độc đáo. Đây là món ăn thể hiện sự thanh thoát và nhẹ nhàng của ẩm thực cố đô.
Những món bánh đã được cải biên trong thời hiện đại
Trong thời hiện đại, những món bánh dân gian Huế không chỉ giữ nguyên giá trị truyền thống mà còn được cải biên để phù hợp với khẩu vị của người tiêu dùng hiện đại. Nhiều quán ăn và nhà hàng đã sáng tạo ra các phiên bản mới, chẳng hạn như bánh bèo chiên giòn, bánh nậm nhân hải sản, hay bánh lọc nhân thịt xá xíu. Những cải biên này không làm mất đi bản sắc nguyên gốc mà còn tạo nên sự đa dạng, phong phú cho ẩm thực Huế.
Ngoài ra, nhiều đầu bếp trẻ cũng đã áp dụng các nguyên liệu mới như phô mai, kem tươi vào các món bánh, tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Điều này không chỉ giúp món ăn trở nên thú vị mà còn thu hút thêm nhiều thực khách, đặc biệt là giới trẻ.
Món bánh dân gian và ẩm thực Huế
Ẩm thực Huế nói chung, các món bánh dân giã nói riêng, không chỉ đơn thuần là món ăn mà còn là một phần không thể thiếu trong văn hóa, lịch sử của vùng đất này. Những chiếc bánh nhỏ xinh chứa đựng trong mình những câu chuyện, những giá trị tinh thần và văn hóa quý báu. Qua bao thế hệ, ẩm thực Huế vẫn giữ được bản sắc riêng, đồng thời không ngừng phát triển và đổi mới.
Hãy một lần ghé thăm Huế để trải nghiệm và khám phá những món bánh dân gian độc đáo này, để hiểu thêm về con người và văn hóa nơi đây. Với mỗi món bánh, bạn sẽ không chỉ thưởng thức hương vị mà còn cảm nhận được tình yêu, tâm huyết của đầu bếp, và đặc biệt là hồn cốt của cố đô Huế.