Khi nhắc đến ẩm thực Huế, người ta thường nghĩ ngay đến những món ăn đậm đà, khó quên, mang nét bình dị và chân chất của vùng đất cố đô. Mắm sò Lăng Cô là một trong những món ăn như thế, chứa đựng cả hồn cốt và tinh túy của biển cả miền Trung. Không chỉ đơn giản là một loại mắm, mắm sò Lăng Cô còn là câu chuyện về cuộc sống, về ẩm thực dân gian, và về những bàn tay khéo léo của người Huế.
Mắm sò Lăng Cô – Món đặc sản đậm đà khó quên
Trong kho tàng ẩm thực Huế, bên cạnh các món ngon như bún bò, cơm hến hay chè cung đình, mắm sò Lăng Cô là một cái tên không thể thiếu. Với người dân Huế, mắm sò là một phần không thể tách rời của bữa cơm gia đình. Còn với du khách, món mắm này mang đến trải nghiệm về một hương vị dân dã nhưng rất quyến rũ.
Vùng biển Lăng Cô vốn được xem là “thiên đường” của các loại hải sản phong phú và tươi ngon như tôm, cua, ghẹ… Trong số đó, sò lông (hay còn gọi là “sặc” theo cách gọi của người dân) được dùng để chế biến thành mắm sò. Mắm sò Lăng Cô từ lâu đã nổi tiếng với hương vị đậm đà, mặn mà, dễ ăn hơn các loại mắm cá, thích hợp để ăn cùng cơm nóng hay kèm với rau sống, tạo nên một bữa ăn đầy cảm xúc cho thực khách.
Nguyên liệu làm nên món mắm sò ngon đúng điệu
Để tạo ra mắm sò Lăng Cô chuẩn vị, người dân nơi đây phải chọn những con sò lông tươi ngon, có kích thước đồng đều. Sò lông không chỉ nổi tiếng nhờ vị ngọt tự nhiên mà còn chứa nhiều giá trị dinh dưỡng. Thịt sò lông giàu đạm, chất khoáng và vitamin, giúp bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe, đặc biệt là với những người có thể trạng yếu, thiếu máu.
Người dân Huế xem sò lông hơn cả nguyên liệu nấu ăn là một “liều thuốc cho tâm hồn.” Sò lông có thể chế biến thành nhiều món như sò lông nướng mỡ hành, gỏi sò lông, hay sò lông xào rau. Nhưng chỉ khi được ngâm thành mắm, sò lông mới thật sự đạt đến độ thơm ngon nhất.
Mùa nào ăn mắm sò xứ Huế ngon nhất?
Mùa sò lông kéo dài quanh năm, trừ những tháng mưa bão vào khoảng tháng 9, tháng 10, khi biển Lăng Cô trở nên khó khăn cho việc đánh bắt. Tuy nhiên, vì mắm sò là món ăn được ngâm lâu, có thể bảo quản dễ dàng nên người dân nơi đây thường ngâm sẵn mắm để phục vụ du khách ngay cả trong những tháng ít sò lông.
Thời điểm thích hợp nhất để thưởng thức mắm sò là sau mùa mưa bão, khi nước biển đã lắng dịu. Lúc này, sò lông lớn, thịt dày, mang hương vị đậm đà của biển cả, là nguyên liệu hoàn hảo cho món mắm sò đậm chất Huế.
Cách làm mắm sò Lăng Cô đúng chuẩn
Để làm được mắm sò chuẩn vị Lăng Cô, người dân phải trải qua nhiều công đoạn công phu. Sò lông sau khi được thu hoạch sẽ được làm sạch và sơ chế, loại bỏ phần ruột. Tiếp đó, sò được ướp cùng muối biển, ớt và riềng giã nhỏ để tạo vị thơm, cay nồng đặc trưng. Những chiếc chum mắm được xếp gọn gàng, đậy kín nắp và ủ trong khoảng 10 đến 15 ngày.
Thời gian ủ càng lâu, mắm càng dậy vị, màu sắc từ trong suốt chuyển sang màu nâu đỏ óng ánh, báo hiệu đã đến lúc thưởng thức. Mắm sò khi ủ đủ độ sẽ có vị đậm đà, thơm phức, hòa quyện giữa mặn, ngọt và chút cay nồng của ớt, tạo nên sức hấp dẫn khó cưỡng cho món ăn.
Thưởng thức mắm sò
Khi nhắc đến cách ăn mắm sò Lăng Cô, người ta thường chọn ăn kèm với cơm nóng, đơn giản mà đậm đà. Mắm sò được dọn cùng với miếng thịt ba chỉ luộc mềm, cuốn cùng khế chua, chuối chát và các loại rau sống. Vị chua chua của khế, vị bùi bùi của chuối và sự tươi mát của rau làm tăng thêm hương vị của mắm, khiến bữa ăn trở nên đầy đặn và hài hòa.
Một cách khác để mắm sò thêm ngon là nêm thêm chút đường, bột ngọt hoặc giã tỏi ớt để tăng độ đậm đà. Tuy nhiên, không nên nêm quá tay, vì sẽ làm mất đi vị nguyên bản đặc trưng của mắm sò.
Mắm sò Lăng Cô không chỉ là món ăn mà còn là một phần của văn hóa Huế, mang trong mình hương vị của biển cả và nét đẹp mộc mạc của người dân miền Trung. Với hương vị đậm đà, khó quên và cách chế biến kỳ công, mắm sò Lăng Cô không chỉ gói gọn trong một món ăn mà còn là cầu nối đưa văn hóa ẩm thực Huế đến với bạn bè bốn phương. Khi đến Huế, đừng quên thưởng thức và mang về một chút hương vị biển cả từ món mắm sò để luôn nhớ về xứ Huế mộng mơ và bình dị.
