Nhắc đến Huế, ai cũng nhớ về hình ảnh dịu dàng của hoa sen, đặc biệt là trà sen – một loại trà quý, kết tinh từ sự tinh tế của đất trời xứ Huế. Trong các triều đại nhà Nguyễn, vua chúa và hoàng hậu luôn xem sen là biểu tượng của sự cao quý và thanh khiết, chính vì thế mà người dân khắp nơi cung tiến giống sen tốt nhất về vùng đất cố đô. Huế với khí hậu và thổ nhưỡng thích hợp, đã trở thành cái nôi nuôi dưỡng sen, giúp tạo ra thương hiệu sen nổi tiếng qua hàng trăm năm.
1. Trà sen – Tinh hoa thanh khiết từ xứ Huế
Sen không chỉ là loài hoa quen thuộc, mà còn là biểu tượng của sự thanh cao trong văn hóa Huế. Gắn bó mật thiết với thiên nhiên và con người nơi đây, sen xuất hiện trong phong cảnh, kiến trúc và thậm chí trong ẩm thực Huế. Trà sen Huế được chế biến từ những búp sen tươi nhất, thu hái vào sáng sớm, khi ánh nắng chưa kịp nở rộ và sương mai còn đọng lại trên những cánh hoa. Trà sen Huế được lựa chọn từ những búp sen hồng, được chăm sóc kỹ lưỡng trong những hồ sen tinh khiết, cho ra loại trà có hương thơm nhẹ nhàng, thanh tao nhưng vô cùng đặc biệt.
Điều làm nên sự khác biệt của trà sen Huế so với các loại trà sen khác chính là quy trình chế biến đặc biệt. Trà sen Huế không chỉ đơn thuần là trà xanh ướp với hoa sen, mà nó là sự kết hợp hài hòa của hương sen và trà xanh tươi mát, qua công nghệ sấy khô độc đáo, bảo đảm giữ trọn vẹn hương vị thanh thoát của hoa sen mà không bị lấn át.
2. Nghệ thuật ướp trà sen
Nghệ thuật ướp trà sen của người Huế không phải ai cũng có thể làm được, bởi sự cầu kỳ và tỉ mỉ trong từng công đoạn. Hai phương pháp ướp trà phổ biến là ướp trà “xổi” và ướp gạo sen.
- Ướp Xổi: Trà sen xứ Huế thường được ướp ngay tại hồ, nơi trà xanh tươi ngon được đặt vào trong búp sen còn hàm tiếu (sắp nở), rồi gói kín trong lá sen và để qua đêm. Lúc này, trà sẽ hấp thụ trọn vẹn hương thơm nhẹ nhàng, thuần khiết của hoa sen. Sáng hôm sau, trà được thu hái và mang đi sấy nhẹ để giữ trọn vẹn hương vị, sự tinh khiết.
- Ướp Gạo Sen: Phương pháp này yêu cầu sự tỉ mỉ hơn. Người ta lấy những túi hương nhỏ (gạo sen) nằm trên nhụy của hoa sen, tách ra rồi đem ướp với trà xanh, sau đó gói trong lá sen và để trong khoảng 1-2 ngày. Trà sau khi ướp được sấy trên than củi hoặc cách thủy để giữ tối đa hương vị của trà và sen. Quá trình này khiến cho trà sen có hương thơm nồng nàn, nhẹ nhàng nhưng đậm đà.
3. Công dụng tuyệt vời của trà sen
Trà sen Huế không chỉ có hương vị thơm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Những tác dụng của trà sen đối với cơ thể người uống được ghi nhận trong nhiều nghiên cứu và truyền thống y học cổ truyền:
- Thư Giãn và Giảm Căng Thẳng: Hương thơm của trà sen giúp thư giãn tinh thần, giảm căng thẳng, mệt mỏi.
- Giảm Cholesterol và Mỡ Máu: Trà sen có tác dụng giúp ổn định lượng cholesterol trong cơ thể, hỗ trợ ngăn ngừa các bệnh về tim mạch.
- Ổn Định Huyết Áp: Giúp ổn định huyết áp và giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và đột quỵ.
- Giảm Cân và Thải Độc: Trà sen còn được biết đến với khả năng hỗ trợ giảm cân và thải độc, giúp cơ thể khỏe mạnh, tươi mới.
- Cung Cấp Vitamin C: Đây là nguồn cung cấp Vitamin C tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lão hóa. Đồng thời giúp ngăn ngừa và phòng chống các bệnh về tim mạch, đột quỵ và nguy cơ bị ung thư,…
4. Nghệ thuật thưởng trà sen
Thưởng trà sen Huế không chỉ đơn giản là uống trà, mà là một trải nghiệm tâm linh, một nghệ thuật mà mỗi người thưởng thức cần phải cảm nhận từ từ. Các bước pha trà được thực hiện tỉ mỉ và công phu để giữ trọn vẹn hương vị của trà sen:
- Tráng ấm: Trước khi pha trà, cần tráng qua ấm trà bằng nước nóng để làm sạch và tăng nhiệt độ ấm, giúp trà giữ được hương vị lâu hơn.
- Đánh thức trà: Nước pha trà nên được đun ở nhiệt độ từ 80-90°C. Khi đổ nước vào trà, hãy nhẹ nhàng lắc ấm trà để trà thấm đều.
- Pha trà: Đổ nước lần thứ hai vào trà, rót nhẹ nhàng từ từ, lắc ấm trà để trà hòa đều và đậm đà hơn.
- Tráng tách trà: Tráng qua tách trà để giúp loại bỏ bụi bẩn và giữ được nhiệt độ cho trà.
- Rót trà: Rót trà vào tách từ từ, nếu thưởng trà một mình, bạn có thể rót 3-4 lần để trà đều và đậm đà. Nếu thưởng trà với bạn bè, hãy rót từng chút một vào mỗi tách, làm như vậy để trà luôn ngon đều.
5. Trà sen – Đặc sản Huế mà du khách không nên bỏ qua
Trà sen Huế không chỉ là thức uống, mà còn là một phần quan trọng trong đời sống văn hóa, là một nghệ thuật nâng niu và trân trọng từng giây phút thư giãn. Được tạo ra từ tâm huyết và sự tinh tế của người Huế, trà sen là món quà tuyệt vời dành cho những ai muốn tìm hiểu sâu sắc hơn về văn hóa và con người nơi đây.
Nếu bạn có dịp ghé thăm Huế, đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức một tách trà sen thơm ngát. Bằng cách này, bạn không chỉ được thưởng thức một món đồ uống độc đáo, mà còn hiểu rõ hơn về những giá trị văn hóa, tinh thần mà trà sen Huế mang lại. Hãy để trà sen Huế đưa bạn vào thế giới thanh tao của xứ cố đô, một không gian đậm chất thơ mộng, trầm lắng.
